03 10 2022
Vastgoedland anno 2023: de renovatieplicht en het asbestattest.
De stijgende rente en inflatie zorgden het afgelopen jaar reeds voor een stormloop aan kopers die snel een woning wouden bemachtigen, dit vanuit de schrik om een – voorlopig nog – goede koop te mislopen.
Met de nieuwe renovatieverplichting (langs de kant van de koper) in aantocht, alsook asbestattestering (langs de kant van de verkoper), blijkt er toch wel wat te gaan veranderen in vastgoedland anno 2023.
We horen het velen al denken: “Nu nog vlug vlug een woonst kopen dus?” ‘Bezint eer ge begint!’ is hier op zijn plaats.
ColorCasa zet even op een rij wat je als koper én verkoper zeker moet weten.
(Niet veel tijd? Geen nood, wij vatten alles voor je samen in een handige checklist aan het einde van dit artikel!)
Renovatieplicht voor woningen met slechte EPC-score
Vanaf 1 januari 2023 geldt de Vlaamse renovatieverplichting (goedkeuring besluit 8 juli 2022) voor woningen met een slechte EPC-score.
De EPC-score van een woning geeft aan hoe energiezuinig de woning is en wordt bekomen via een keuring door een energiedeskundige die het energieprestatiecertificaat aflevert. Zo’n certificaat is sowieso verplicht wanneer een woning wordt verkocht en dient door de verkoper aangevraagd te worden.
Woon je in Brussel? Dan gaat de verplichte renovatie pas vanaf 2030 in.
Wat houdt de renovatieverplichting concreet in?
- De renovatieplicht treedt in voege voor alle woningen met een EPC-label van E of D waarvan de akte vanaf 1 januari 2023 is verleden (! opgelet: wie in september een compromis heeft ondertekent, moet reeds rekening houden met die verplichting, tenzij je voor het einde van het jaar nog bij de notaris kan langsgaan)
- Dergelijke woningen dienen binnen de 5 jaar gerenoveerd te worden naar een woning met label D, hiervoor zijn energetische renovaties nodig
- Deze verplichting geldt voor de kopers
- Er geldt een administratieve boete van 500 tot 200.000 euro bij het niet tijdig voldoen aan de renovatieverplichting
Een volledige omvorming van alle woningen naar label A wordt beoogd tegen 2040:
Wat betekent dit voor de koper?
Een renovatie kan eng lijken, toch kan je je als koper goed indekken als je jezelf goed voorbereid.
1. Ga bij het kopen van een woning zeker altijd goed de EPC-score na en hou er rekening mee dat energetische renovaties kosten met zich meebrengen.Met het opmaken van een renovatieplan vermijd je onvoorziene kosten én bekom je ook makkelijker een financiering bij de bank.
In het energieprestatiecertificaat van de woning staan telkens aanbevelingen voor ingrepen die je woning energiezuiniger maken, met daarbij een schatting van de kostprijs.
Wil je meer ingrijpende renovaties uitvoeren? Laat je hierin dan eventueel bijstaan door bouwkundigen of experts in renovatie zoals Plan4Home (https://plan4home.be/nl).
2. Daarnaast bestaan er heel wat premies en subsidies die je zullen helpen om het kostenplaatje van de renovatie naar beneden te halen. Op de premiezoeker van de Vlaamse overheid vind je een overzicht van alle bestaande subsidies en premies, van alle verschillende overheidsinstanties. Vanaf 1 oktober kunnen mensen via het loket Mijn Verbouwpremie een premie aanvragen voor een renovatie en energiebesparende investeringen. Verder geniet je ook van het verlaagde btw-tarief van 6% wanneer je een verouderde woning verbouwt. Koop je een woning die volledig en ingrijpend moet gerenoveerd worden, dan geniet je van 1% registratierechten.
3. Denk op de langetermijn: ook zonder de verplichting doe je er met de huidige hoge energieprijzen goed aan om je woning energiezuiniger te maken. Voor je eigen portemonnee is het interessant om energiebezuinigende renovaties uit te voeren, stop daarom ook niet perse bij het uitvoeren van werken om een EPC-label D te bekomen, maar investeer meteen in renovaties voor het behalen van label C of B.
Asbestattest verplicht voor verkoop van woningen met bouwjaar vóór 2001
Asbest onder de mat vegen kan niet langer…
Vanaf 23 november 2022 zijn alle verkopers van woningen in het Vlaams Gewest gebouwd vóór 2001 verplicht een asbestattest voor te leggen aan de kopers. Ook verhuurders dienen dergelijk attest te kunnen voorleggen aan de huurders.
Wat houdt zo’n asbestattest in?
Een asbestattest geeft informatie over de asbest die in de woning aanwezig is. Voor de opmaak van dergelijk attest komt een asbestdeskundige langs die een inventaris opmaakt op basis van een aantal onderzoeken. Deze deskundigen hebben hiervoor een zware opleiding gevolgd, er zitten dus geen charlatans tussen.
Een asbestattest kost de verkoper zo’n 500 à 1.000 euro. Als je je woning wenst te verkopen, heb je zo’n attest verplicht nodig.
Waarom is dit nodig?
Asbest is gevaarlijk en ongezond. Het inademen van asbestvezels kan de luchtwegen aantasten met asbestose en zelfs kanker veroorzaken. Sinds 2001 is het gebruik van asbest in België om die redenen verboden. Woningen die gebouwd zijn vóór 2001 kunnen aldus nog asbest bevatten.
Er zijn twee soorten asbest: vast en los asbest. Vast asbest is niet gevaarlijk, zolang het niet beschadigd wordt. Voorbeeld hiervan zijn leien die op de daken van oude gebouwen liggen. Vast asbest kan je zelf naar het containerpark brengen, verpakt in een plastic zak of doorschijnende asbestzak. Los asbest is héél gevaarlijk, zeker wanneer het wordt ingeademd. Voorbeeld: het isolatiemateriaal rond verwarmingsbuizen. Dit kan je niet zomaar verwijderen en je kan er ook nergens mee terecht. Hiervoor is het noodzakelijk dat een gespecialiseerde firma langskomt om het asbesthoudende materiaal te verwijderen.
Voorlopig zijn er nog geen verplichtingen om het asbest te verwijderen gekoppeld aan het attest, maar dit wordt naar de toekomst toe hoogstwaarschijnlijk één van de volgende maatregelen.
De belangrijkste zaken op een rij voor koper & verkoper
Voor kopers
- Kijk goed naar de EPC-score van woningen en wees je ervan bewust dat er een renovatieverplichting geldt vanaf 1 januari 2023 voor woningen met EPC-label E of F. Voorzie dit mee in je budget !
- Neem het EPC-attest van de woning die je wenst aan te kopen, alsook je renovatieplan mee naar je bank: banken geven makkelijker een lening indien je een goed voorbereid plan kan voorleggen.
- Weet dat je recht hebt op premies en subsidies voor renovatiewerken:
- Mijn Verbouwpremie: hier kan je een premie aanvragen
- Btw-tarief van 6%: geldig bij verbouwen van oudere woningen
- 1% registratierechten: bij woningen die een ingrijpende energetische renovatie nodig hebben
Voor verkopers
- Zorg dat je over volgende documenten beschikt bij de verkoop van je woning:
- Een geldig EPC-label: EPC-attesten van vóór 2019 dienen bij verkoop standaard hernieuwd te worden
- Een asbestattest: verplicht vanaf 23 november 2022
- Ben je eigenaar van een woning met EPC-label E of hoger?
Hou er dan rekening mee dat kopers omwille van de renovatieplicht bovenop de aankoopprijs van een woning ook renovatiebudget dienen te voorzien; schat je verkoopprijs aldus realistisch in!